Pengenalan kepada Perakaunan

oleh Helmi pada 22 Nov 2004

Dalam mempelajari perakaunan, penting bagi individu itu mengetahui serba sedikit berkenaan dengan asas yang mendasari ilmu ini. Oleh itu, sebagai mukadimah, bab ini membincangkan definisi perakaunan serta kepentingannya. Seterusnya, terma-terma khusus yang digunakan dalam disiplin ini diterangkan secara ringkas. Akhirnya asas-asas dan prinsip-prinsip yang mendasari ilmu perakaunan diperbincangkan bagi melengkapkan pengenalan kepada ilmu ini.

Definisi Perakaunan
Bagi kebanyakan orang terutamanya remaja, diari adalah cara terbaik mencatatkan peristiwa menarik atau penting dalam kehidupan seharian. Tanpa diari, peristiwa-peristiwa menarik atau penting dilupai dan pengajaran daripada peristiwa-peristiwa ini tidak dapat dihayati.

Begitu juga dengan perniagaan. Perniagaan memerlukan diari bagi merekodkan peristiwa-peristiwa penting dalam perniagaan. Peristiwa-peristiwa penting dalam perniagaan adalah yang berkaitan dengan wang seperti belian barang niaga dan jualan barang niaga kerana wang adalah nyawa perniagaan. Peristiwa-peristiwa yang melibatkan wang ini dikenali sebagai urus niaga. Dengan rekod yang dibuat, peniaga dapat melihat apakah urus niaga-urus niaga yang sudah berlaku dalam perniagaannya.

Dengan rekod ini juga, peniaga dapat menjawab soalan-soalan penting dalam mengurus perniagaannya. Soalan-soalan seperti Adakah perlu saya membeli lebih banyak stok?, Adakah jualan saya mencapai sasaran? atau Pembekal manakah yang harus saya bayar hutangnya segera? dapat dijawab dengan adanya rekod ini.

Rekod ini juga dapat membantu peniaga menguruskan perniagaan dengan lebih baik dan tidak meng-ulangi kesilapan lampau seperti pembelian stok yang berlebihan ataupun pemberian kredit tanpa had kepada penghutang. Secara mudahnya, rekod atau diari ini dipanggil sebagai akaun. Dan sistem atau cara merekodkan urus niaga-urus niaga ini dikenali sebagai perakaunan.

Perakaunan juga boleh difahami dengan melihat proses-proses yang berlaku di dalamnya iaitu bermula dengan mengumpul dokumen-dokumen, merekodkan urus niaga yang berlaku, mengelaskan urus niaga itu mengikut jenis-jenisnya seperti urus niaga belian dan urus niaga jualan, meringkaskan urus niaga itu dan akhir sekali mempersembahkan maklumat urus niaga ini kepada pihak yang berminat terutamanya peniaga itu sendiri dalam bentuk laporan.

Kepentingan Perakaunan

1.Pengingat
Secara umumnya, apa jua rekod bertujuan sebagai pengingat atau reminder. Kita lihat semula contoh penggunaan diari. Diari digunakan bagi mengingati peristiwa-peristiwa penting yang berlaku dalam hidup kita. Tanpa diari, sukar untuk kita mengingati semula secara jelas perkara yang sudah berlaku. Begitu juga dengan rekod perakaunan.

Rekod perakaunan dapat membantu peniaga mengingati urus niaga-urus niaga yang berlaku dalam perniagaannya. Contohnya, dengan merekodkan urus niaga jualan secara hutang yang berlaku pada 2 Ogos 2003 ke dalam rekod perakaunan, apabila tiba masa mengutip hutang itu, peniaga ini mudah mengingati orang yang berhutang (penghutang), berapakah jumlahnya dan adakah penghutang itu sudah melebihi tempoh masa pembayarannya. Tanpa rekod perakaunan, ia menyukarkan peniaga mengingati perkara-perkara yang berkaitan.

Bayangkan apa yang berlaku apabila terdapat lebih daripada seratus urus niaga dalam tempoh sebulan. Ia boleh menyebab-kan kelam kabut perniagaan. Dengan adanya akaun-akaun sebagai rekod bagi mengingati urus niaga yang dibuat, urus niaga-urus niaga ini mudah diingati, mudah diuruskan dan seterusnya kerugian akibat lupa dapat dielakkan. Jadi, secara ringkasnya tujuan asas rekod perakaunan adalah pengingat kepada peniaga berkaitan dengan urus niaga-urus niaga yang berlaku dalam perniagaannya.

2.Menentukan untung
Seterusnya, dengan adanya rekod perakaunan, untung sesebuah perniagaan mudah ditentukan. Bukankah untung adalah objektif utama perniagaan? Secara mudahnya, perniagaan dikatakan memperoleh untung apabila hasil yang diperolehnya melebihi perbelanjaan yang dilakukan. Dengan adanya rekod-rekod hasil perniagaan dan perbelanjaan perniagaan, untung dapat ditentukan.

Peniaga perlu mengetahui untung perniagaannya bagi suatu tempoh tertentu seperti sebulan bagi memastikan sama ada dia menguruskan perniagaan dengan cekap ataupun tidak. Secara umumnya, perniagaan yang diuruskan secara cekap sudah pasti menghasilkan keuntungan. Ini juga dapat membantu peniaga mengenal pasti kelemahannya dalam menguruskan perniagaan dan mengambil tindakan memperbaiki kelemahan itu.

Untung yang berkurangan mungkin disebabkan oleh perbelanjaan yang semakin meningkat ataupun hasil jualan yang semakin berkurangan. Ini dapat membantu peniaga mengawal perbelanjaan perniagaannya ataupun me-mikirkan cara-cara meningkatkan jualan.

Contohnya, seorang peniaga pisang goreng yang memperoleh untung harian yang semakin berkurangan dapat mengenal pasti masalah dan punca masalah ini apabila beliau membuat rekod jualan dan perbelanjaannya setiap hari. Dengan melihat kepada rekod ini, beliau dapat mengenal pasti bahawa masalah ini disebabkan oleh kerosakan minyak yang kerap dan meningkatkan perbelanjaan minyak ataupun jualan yang merosot kerana wujudnya persaingan.

Maklumat ini dapat membantu peniaga mengambil tindakan sewajarnya bagi memperbaiki keadaan. Untung yang tepat yang diketahui juga dapat membantu peniaga menentukan berapa banyak daripada untung itu yang dapat diagihkan (sebagai pendapatan peribadi) dan berapa banyak yang harus dilaburkan semula dalam perniagaan sebagai modal pusingan.

Ini penting kerana pengambilan untung yang berlebihan membantutkan perkembangan perniagaan akibat sumber kewangan yang tidak mencukupi. Bagaimanakah peniaga dapat mengetahui bahawa dia tidak mengambil keluar untung yang berlebihan apabila dia tidak mempunyai rekod perakaunan yang baik?

3.Pembiayaan
Di samping itu, dengan adanya rekod akaun yang baik, kedudukan kewangan perniagaan mudah ditentukan. Maklumat ini penting terutamanya kepada individu yang ingin memberi hutang iaitu pemiutang kepada perniagaan seperti pembekal, bank dan sebagainya.

Ini kerana peniaga yang dapat membayar hutang dalam tempoh yang ditetapkan sudah pasti mempunyai kedudukan kewangan yang baik. Pemiutang menggunakan rekod perakaunan bagi melihat kedudukan kewangan sesebuah perniagaan sebelum pemberian hutang dilakukan. Maklumat kewangan perniagaan lebih penting apabila peniaga ingin membuat pinjaman bagi membiayai perniagaannya daripada pihak bank ataupun institusi-institusi kewangan lain.

Bank-bank dan institusi-institusi ini mengehendaki perniagaan mempunyai rekod perakaunan yang baik bagi memastikan maklumat perakaunan yang dipersembahkan adalah benar dan boleh dipercayai sebelum membuat keputusan memberikan pinjaman.

Biasanya, peniaga juga dikehendaki menyediakan unjuran pendapatan bagi suatu tempoh tertentu bagi me-nunjukkan perniagaannya mempunyai kebarangkalian yang tinggi untuk berjaya. Tetapi, bagi perniagaan sedia ada, bagaimanakah unjuran ini dapat dilakukan apabila rekod-rekod lepas perniagaan tidak disimpan? Ini kerana unjuran yang disediakan perlu berdasarkan rekod-rekod lepas bagi me-mastikan ia realistik.

4.Membayar cukai
Rekod perakaunan juga diperlukan bagi tujuan membayar cukai. Cukai perniagaan dapat ditentukan dengan mengambil kira pendapatan-pendapatan yang dikenakan cukai dan pelepasan-pelepasan yang diberi, elaun modal dan lain-lain.

Maklumat pendapatan dan pelepasan ini dapat ditentukan dengan mudah apabila perniagaan mempunyai sistem perakaunan yang baik. Ini kerana pengiraan pendapatan dan pelepasan ini berdasarkan pada maklumat perakaunan. Rekod dan maklumat yang tidak lengkap menyukarkan pengiraan ini. Oleh kerana cukai adalah kewajipan undang-undang, menjadi suatu jenayah apabila peniaga tidak memfailkan maklumat yang tepat. Keperluan mempunyai rekod perakaunan yang baik bertambah penting dengan pelaksanaan sistem taksiran cukai persendirian, di mana peniaga diberi tanggungjawab sepenuhnya mengira cukai mereka.

5.Pengauditan
Seterusnya, rekod perakaunan yang baik juga diperlukan bagi perniagaan yang perlu diaudit. Seperti cukai, audit juga adalah kewajipan undang-undang. Rekod yang tidak lengkap ataupun tidak tersusun menyukarkan pengauditan dilakukan. Ini mung-kin boleh menyebabkan laporan audit bersyarat dikeluarkan pada perniagaan. Seterusnya, ini menyebabkan pemegang saham hilang keyakinan dan pelabur mungkin tidak berminat untuk melabur.

Kita sudah membincangkan kepentingan perakaunan sebagai alat pengingat, menentukan keuntungan serta penunjuk pem-biayaan. Di samping itu, perakaunan juga membantu peniaga menyediakan dokumen dan rekod yang diperlukan bagi tujuan audit dan pengiraan cukai. Selepas mengetahui kepentingan perakaunan, pembaca akan didedahkan dengan terma-terma yang biasa digunakan dalam perakaunan. Mengetahui terma-terma serta definisinya adalah penting bagi membina asas yang kukuh dan membantu pembaca memahami perbincangan seterusnya dengan mudah.

Terma-terma Perakaunan
1.Aset
Aset adalah harta yang dimiliki oleh perniagaan untuk digunakan dalam mengendalikan perniagaan yang berupaya menjana manfaat pada masa akan datang Apa yang dikatakan sebagai menjana manfaat adalah aset itu dapat digunakan bagi tujuan yang berfaedah kepada perniagaan. Faedah atau manfaat yang diperoleh perlu melebihi kos menyelenggarakannya.

Aset boleh dibahagikan kepada dua iaitu aset tetap dan aset semasa. Aset tetap iaitu harta perniagaan yang digunakan bagi menjalankan perniagaan dan bukan untuk jualan. Harta itu bersifat tahan lama dan dapat digunakan bagi suatu jangka masa yang panjang yang biasanya lebih daripada setahun. Contoh aset tetap adalah mesin pencetak yang dimiliki oleh perniagaan percetakan, perabot pejabat dan van ataupun kereta yang digunakan bagi mengangkut barang niaga.

Manakala aset semasa pula adalah aset perniagaan yang bersifat tidak tahan lama dan sentiasa berubah-ubah iaitu bertambah dan berkurang dari semasa ke semasa dalam suatu tempoh perakaunan yang biasanya setahun. Contoh aset semasa adalah wang tunai, stok atau inventori barang niaga bagi peruncit dan peralatan pejabat seperti pen, pensel dan sebagainya.

2.Liabiliti
Liabiliti pula adalah hutang yang ditanggung oleh perniagaan. Pada kebiasaannya, bagi perniagaan yang mula bertapak, ia memerlukan dana atau wang dan aset-aset lain bagi men-jalankan operasi. Untuk itu, perniagaan boleh memperolehnya dengan cara berhutang. Liabiliti juga boleh dibahagikan kepada dua iaitu liabiliti jangka panjang dan liabiliti jangka pendek.

Liabiliti jangka panjang melibatkan hutang yang memakan masa lebih daripada suatu tempoh perakaunan. Biasanya ia melibatkan perjanjian yang dikendalikan oleh peguam pe-minjam iaitu entiti perniagaan dan peguam pemberi pinjaman.

Oleh yang demikian, terma-terma berkaitan pinjaman yang dipersetujui oleh kedua-dua pihak termaktub dalam surat perjanjian itu. Pinjaman daripada agensi-agensi kerajaan seperti Kementerian Pembangunan Usahawan dan MARA, bank-bank seperti Bank Pertanian dan Bank Rakyat dan pajak gadai aset perniagaan adalah pinjaman yang boleh dikelaskan sebagai liabiliti jangka panjang.

Liabiliti jangka pendek pula adalah hutang yang perlu dijelaskan dalam tempoh yang singkat dan biasanya kurang daripada setahun. Ia tidak memerlukan suatu bentuk perjanjian yang nyata sebagaimana liabiliti jangka panjang.

Cukup sekadar suatu bentuk surat ataupun penyata yang menyatakan hutang oleh pihak peniaga daripada pemberi hutang dan kedua-dua pihak perlu mempunyai salinan penyata hutang itu. Contoh liabiliti jangka pendek adalah overdraf dan pemiutang seperti pembekal yang memberi kelonggaran tempoh pembayaran barang niaga yang diambil oleh peniaga.

3.Ekuiti pemilik
Ekuiti pemilik pula adalah hutang perniagaan kepada pemilik perniagaan itu. Ataupun dengan kata lain, pemilik melabur modal kepada perniagaan. Oleh yang demikian, modal itu dinamakan ekuiti pemilik. Walaupun modal diberikan oleh pemilik perniagaan itu sendiri, ia bukan hak milik mutlak perniagaan yang dapat digunakan sewenang-wenangnya tanpa perlu direkodkan dan dilaporkan. Untuk itu, ekuiti pemilik diwujudkan bagi mencatat hutang perniagaan kepada pemilik perniagaan itu.

Ekuiti pemilik bukan setakat dalam bentuk kewangan, pemilik juga boleh melabur dalam bentuk harta benda seperti kenderaan, tanah, bangunan dan sebagainya yang mana ini semua dinilai dalam bentuk kewangan dan dicatatkan dalam ekuiti pemilik.

4.Hasil
Hasil adalah apa jua perolehan yang didapati daripada aktiviti utama perniagaan. Contohnya, sebuah kedai runcit memperoleh hasil daripada aktiviti menjual barang-barang perniagaannya, manakala sebuah kedai gunting rambut memperoleh hasil daripada perkhidmatan menggunting rambut yang diberikan kepada pelanggan-pelanggannya. Ia juga perlu diukur dalam bentuk kewangan.

5.Belanja
Bagi menjalankan aktiviti perniagaan yang boleh menjanakan hasil, perniagaan perlu membuat perbelanjaan bagi memastikan perkhidmatan yang diberi ataupun barangan yang dijual memuaskan hati pelanggan. Berbalik kepada contoh kedai gunting rambut, bagi memberi perkhidmatan yang selesa kepada para pelanggan, peniaga perlu mendapatkan kuasa elektrik daripada TNB bagi menghidupkan kipas ataupun penyaman udara, lampu bagi menerangi kedai dan paling penting mesin pemotong rambut.

Untuk itu, belanja yang dilibatkan di sini adalah belanja elektrik. Terdapat perbelanjaan lain seperti belanja sewa kedai, belanja gaji pekerja dan belanja bekalan pejabat.
Keuntungan ataupun kerugian.

Hasil yang diperoleh perlu ditolak dengan belanja-belanja yang dilibatkan bagi mengetahui sama ada perniagaan memperoleh keuntungan ataupun mengalami kerugian. Apabila hasil me-lebihi belanja yang terlibat, maka perniagaan memperoleh keuntungan. Apabila sebaliknya berlaku iaitu belanja terlibat lebih tinggi daripada hasil, maka perniagaan dikatakan meng-alami kerugian. Biasanya, pengiraan keuntungan ataupun kerugian dibuat bagi suatu jangka masa yang tetap seperti sekali setahun, dua kali setahun, empat kali setahun dan lebih kerap lagi setiap penghujung bulan.

Ia memberi petunjuk yang boleh digunakan peniaga bagi mempertingkat dan memperbaiki mutu dan kualiti per-khidmatan yang diberikan dan sentiasa berhemah dalam berbelanja.

5.Penyata kewangan
Sekurang-kurangnya, setiap kali berakhir suatu tempoh perakaunan, perniagaan perlu menyediakan penyata kewangan. Penyata kewangan adalah suatu bentuk persembahan kewangan secara berstruktur berkaitan urus niaga yang dijalankan dan kedudukan kewangan entiti perniagaan.

Objektif utama penyata kewangan adalah menyediakan maklumat berkaitan dengan kedudukan kewangan, pencapaian atau keberkesanan aktiviti perniagaan dan aliran tunai perniagaan yang mana ia berguna pada peniaga dalam membuat keputusan.

Penyata kewangan ini terdiri daripada penyata-penyata lain iaitu penyata pendapatan, penyata ekuiti pemilik dan lembaran imbangan. Semua penyata ini dihuraikan di bawah.

a.Penyata pendapatan atau untung rugi
Penyata pendapatan adalah penyata yang mempersembahkan hasil yang diperoleh daripada aktiviti perniagaan, belanja-belanja yang dilibatkan bagi menjalankan operasi perniagaan dan untung ataupun rugi daripada aktiviti perniagaan itu.

Penyata ini disediakan bagi suatu tempoh masa yang ditetapkan, biasanya bagi setiap suatu tempoh perakaunan sepeti setahun. Dengan adanya penyata ini, peniaga dapat menilai prestasi dan pencapaian aktiviti perniagaannya sama ada meningkat ataupun menurun. Selain daripada itu, peniaga juga dapat memantau atau mengawal perbelanjaan perniagaan supaya tidak melebihi daripada hasil yang diterima.

b.Penyata ekuiti pemilik
Penyata ekuiti pemilik adalah jambatan kepada penyata pendapatan dan lembaran imbangan. Pendapatan atau rugi bersih daripada penyata pendapatan dibawa ke dalam penyata ekuiti pemilik. Hasil pengiraan dalam penyata ekuiti pemilik ini iaitu ekuiti pemilik akhir dihantar kepada lembaran imbangan.

Penyata ekuiti pemilik ini dihasilkan bagi menunjukkan perubahan ekuiti pemilik perniagaan. Perkara-perkara yang meningkatkan ekuiti pemilik adalah pendapatan bersih dan pelaburan modal baru oleh peniaga. Manakala, perkara-perkara yang dapat mengurangkan ekuiti pemilik adalah rugi bersih dan ambilan pemilik iaitu peniaga mengambil apa-apa sahaja aset yang menjadi milik perniagaan.

c.Lembaran imbangan atau kunci kira-kira
Lembaran imbangan disediakan bagi memberi maklumat berkaitan dengan kedudukan kewangan perniagaan. Berbeza dengan penyata pendapatan yang menyediakan maklumat bagi suatu tempoh yang ditetapkan, lembaran imbangan memberi maklumat kewangan bagi suatu masa yang ditetapkan, contoh-nya pada 31 Disember 2003. Maksudnya, kedudukan kewangan perniagaan adalah benar tertera pada suatu titik masa itu sahaja.

Maklumat kewangan yang dimasukkan dalam lembaran imbangan antara lain adalah aset atau harta perniagaan, liabiliti atau hutang yang ditanggung oleh perniagaan dan ekuiti pemilik atau modal yang dilaburkan oleh pemilik perniagaan itu. Maklumat-maklumat ini penting kepada peniaga bagi menge-tahui sama ada perniagaannya mempunyai imbangan modal yang cukup berbanding dengan hutang yang ditanggung, mengetahui lebihan aset iaitu selepas aset ditolak dengan liabiliti.

d.Penyata aliran tunai
Penyata aliran tunai memberi gambaran bagaimana aliran tunai masuk dan keluar daripada aktiviti-aktiviti operasi, pelaburan dan pembiayaan serta peningkatan ataupun penurunan bersih tunai. Ia berguna bagi peniaga menilai keupayaan perniagaan bagi menjana tunai pada masa akan datang.

Selepas mengetahui terma-terma yang biasa digunakan dalam perakaunan, perkara seterusnya yang perlu diketahui oleh pembaca adalah asas-asas dan prinsip-prinsip penting dalam perakaunan. Semasa menyediakan penyata kewangan, peniaga boleh memilih sama ada menggunakan asas tunai ataupun asas akaun. Ini menentukan dalam tempoh perakaunan manakah hasil dan belanja yang berlaku perlu direkodkan. Terdapat sekurang-kurangnya tujuh prinsip perakaunan yang memberi panduan dalam merekodkan dan menyediakan maklumat kewangan. Ketujuh-tujuh prinsip ini dibincangkan selepas ini.

Asas Perakaunan
1.Asas tunai
Perakaunan asas tunai merekodkan urus niaga apabila tunai diterima dalam tangan ataupun tunai sudah dibayar. Asas tunai mudah diamalkan dan difahami. Contohnya, sebagai peniaga, pastinya kita memesan barang. Katakan saudara adalah peniaga kedai runcit dan saudara memesan beras daripada pembekal secara kredit atau hutang. Berdasarkan asas tunai, apabila beras dihantar oleh pembekal dan bayaran belum dibuat oleh peniaga, maka tiada catatan dibuat. Catatan hanya dilakukan apabila bayaran kepada pembekal beras dilangsaikan.

Daripada kenyataan di atas, asas tunai menunjukkan maklumat kewangan yang tidak lengkap dan tidak tepat. Sepatutnya, setiap urus niaga yang berlaku perlu direkodkan tidak kira sama ada secara hutang ataupun tunai. Namun, asas tunai hanya merekodkan urus niaga tadi apabila pembayaran tunai dibuat kepada pembekal apabila tiba tempoh pembayaran hutang.

Oleh itu, para peniaga sepatutnya bertukar kepada asas akaun bagi mendapatkan gambaran sebenar berkaitan dengan kedudukan penyata kewangan perniagaan. Di samping itu, asas tunai juga tidak mematuhi prinsip pemadanan antara hasil dan belanja yang diterangkan pada halaman 15.

2.Asas akruan
Perakaunan asas akruan menggunakan prinsip pemadanan di mana hasil dan belanja dipadankan dalam tempoh masa yang sama. Maklumat dalam asas akaun menunjukkan kedudukan sebenar perniagaan dan berguna dalam membuat jangkaan masa depan perniagaan.

Berdasarkan asas akruan, urus niaga direkodkan sebaik sahaja manfaat diberi ataupun diterima dan bukan pada masa penerimaan atau pembayaran dilakukan. Contohnya, situasi pembelian beras secara kredit daripada pembekal di mana berdasarkan asas akruan, sebaik sahaja peniaga menerima bekalan beras yang dipesan daripada pembekal, maka transaksi itu perlu direkodkan.

Ini kerana kedua-dua pihak iaitu peniaga mendapat manfaat iaitu bekalan beras dan pembekal mengeluarkan belanja iaitu memberi bekalan beras secara kredit. 

Andaian Perakaunan
Apa itu andaian? Andaian adalah perkara yang dijangkakan atau diramalkan bagi sesebuah perniagaan itu beroperasi. Terdapat empat jenis andaian yang dibincangkan dalam bahagian ini iaitu andaian entiti berasingan, perniagaan berterusan, wang sebagai unit ukuran dan tempoh perakaunan.

1.Entiti berasingan
Perniagaan biasanya dimiliki oleh pemilik. Namun, dalam perakaunan, perniagaan dan pemilik adalah dua pihak yang berbeza. Pemilik dianggap sebagai pemiutang kepada per-niagaan dengan meminjamkan modal kepada perniagaan. Semua urus niaga yang memberi kesan kepada perniagaan direkodkan ke dalam buku-buku perakaunan.

Manakala urus niaga yang tidak berkaitan dengan perniagaan yang dibuat oleh pemilik tidak direkodkan ke dalam buku perakaunan. Apabila pemilik perniagaan ingin menggunakan wang ataupun barangan perniagaan bagi kegunaan peribadi, maka ia direkodkan sebagai ambilan yang mengurangkan ekuiti pemilik.

2.Perniagaan berterusan
Konsep ini mengandaikan perniagaan beroperasi secara ber-terusan bagi suatu tempoh masa yang tidak terhingga. Andaian ini menyebabkan aset perniagaan dinilai pada harga kos iaitu harga semasa aset itu dibeli dan bukan mengikut harga pasaran. Aset-aset yang dibeli diandaikan akan digunakan bagi mem-bantu operasi perniagaan dan bukan bertujuan dijual semula.

3.Wang sebagai unit ukuran
Kita perlu ada kayu pengukur bagi mengukur urus niaga perakaunan yang dijalankan. Wang digunakan sebagai ukuran. Setiap urus niaga yang dijalankan direkodkan menggunakan nilai mata wang. Di Malaysia, Ringgit Malaysia digunakan dalam mencatatkan urus niaga bagi memudahkan pengiraan dan menentukan pertukaran nilai antara butir-butir yang direkodkan.

4.Tempoh perakaunan
Tempoh perakaunan adalah tempoh perniagaan di mana semua maklumat urus niaga perniagaan yang dibuat dalam tempoh itu diringkaskan bagi mengetahui kedudukan perniagaan yang sebenar. Biasanya, tempoh perakaunan adalah satu tahun.

Contoh, tempoh perakaunan bagi Syarikat Jojo bermula pada 1 Januari 2003 dan berakhir pada 31 Disember 2003. Contoh kedua, perniagaan bermula pada 1 Julai 2003 dan tempoh perakaunan berakhir pada 30 Jun 2004. Oleh itu, bagi mengetahui untung ataupun rugi perniagaan bagi tahun itu, maka setiap urus niaga yang berlaku dalam tempoh perakaunan itu sahaja yang perlu diambil kira.

Prinsip Perakaunan
Apa itu prinsip? Prinsip pula adalah asas atau panduan dalam perakaunan yang diguna dan dipraktikkan dalam perniagaan. Dalam bahagian ini, dua jenis prinsip dibincangkan iaitu pemadanan hasil dan belanja serta kos sejarah.

1.Pemadanan hasil dan belanja
Setiap urus niaga melibatkan unsur hasil dan belanja. Konsep pemadanan adalah membandingkan hasil dengan belanja bagi mendapatkan untung bersih perniagaan. Untung bersih ialah perbezaan antara hasil dan belanja.

Pemadanan hasil dan belanja termasuk juga belanja atau hasil yang sudah terlibat tetapi belum dibayar dianggap sebagai terakru. Prinsip akruan penting dalam mengira untung ataupun rugi perniagaan supaya pelabur mendapat gambaran yang tepat tentang kedudukan sebenar perniagaan.

2.Kos sejarah
Semua aset yang dibeli direkodkan mengikut nilai asal aset itu dibeli dan bukannya mengikut nilai pasaran. Ia dikenali sebagai kos sejarah. Ini kerana kos sejarah adalah paling objektif dalam melaporkan aset-aset dalam penyata kewangan dan membantu mana-mana pihak yang ingin menilai perniagaan dengan lebih tepat.